Lieve cursisten. Welkom bij dit vijfde hoofdstuk van de exclusieve cursus 'Debuteren met poëzie'. Ditmaal behandelen we de basisbeginselen van het netwerken.

Gastdocent: Catharina Blaauwendraad

HOOFDSTUK 5: NETWERKEN VOOR BEGINNERS

5.1 Wat is netwerken?
5.2.1 Opdrachten
5.3 Etiquette voor dichters
5.4 Een netwerk is geen vangnet
5.5 Specifiek 'niet doen!' voor dichters
5.6 Specifiek 'doen!' voor dichters
5.7 Netwerken in de praktijk
5.8 Tot slot

Disclaimer: een aantal onderwerpen in dit hoofdstuk kan ernstige gevolgen hebben. De cursusleiding en gastdocent aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid voor problemen die voortkomen uit het volgen van dit cursusonderdeel.

5.1 Wat is netwerken?

5.1.1 - Netwerken is het uitbreiden van je kennissenkring met mensen binnen of aan de rand van jouw vakgebied met het doel elkaar van dienst te kunnen zijn.

5.1.2 - Belangrijk in deze definitie is 'elkaar'- kijk niet alleen naar je eigen belang, maar ook naar wat je voor een ander kunt doen.

5.1.3 - Belangrijk is ook om het woord 'kunnen' te lezen als 'gelukkig toeval' en niet als 'voor wat hoort wat' - we hebben het over netwerken, niet over de Cosa Nostra.

5.1.4 - In het licht van het bovenstaande is het vooral belangrijk om het netwerk niet hiërarchisch te zien, maar als een gelijkvloerse structuur te beschouwen. 'Likken naar boven en trappen naar onderen' is in deze opvatting volkomen misplaatst.

5.1.5 - Je motto zou moeten zijn: 'Wie goed doet, goed ontmoet.'

5.2.1 Opdracht

Voor algemene wenken en raadgevingen aangaande het netwerken leze men deze training - speciaal bedoeld voor freelancers en daarom het meest geschikt voor dichters.

Meer specifiek voor dichters geldt: je primaire netwerk bestaat uit collega's. Bindende factor in dat netwerk is derhalve collegialiteit. Aangezien collegialiteit niets anders is dan beschaving, tact, wellevendheid en voorkomendheid onder collega's, komen we nu bij de tweede taak:

5.2.2 Opdracht

Lees een algemeen werk over etiquette:

5.2.2.1 - voor beginners bijvoorbeeld Etiquette voor Dummies van Sue Fox;

5.2.2.2 - voor gevorderden bijvoorbeeld Hoe hoort het eigenlijk? van Reina van Ditzhuyzen (bevat meer historische achtergrondinformatie);

5.2.2.3 - vooral dichters die op het internet actief zijn zouden zich moeten verdiepen in boeken die extra aandacht besteden aan omgangsvormen inzake het gebruik van moderne communicatiemiddelen en nettiquette;

5.2.2.4 - desgewenst kun je je verder specialiseren in etiquette voor het zakelijk verkeer en internationale betrekkingen.

5.3 Etiquette voor dichters:

5.3.1 - Laat je door het feit dat je tot een artistieke beroepsgroep behoort, niet in de verleiding brengen om de zojuist geleerde regels aan je modderlaarzen te lappen: etiquette is immers geen lullig burgermans-fatsoen, maar een intermenselijk glijmiddel waardoor je sociale leven aanmerkelijk minder stroef zal aanvoelen.

5.3.2 - Dichters zijn, zoals dat met een afschuwelijk neologisme heet, concullega's. Dit houdt in dat je met je soortgenoten zult moeten wedijveren om een plaatsje in de zon, doch immer op een collegiale manier. Zelfs (of juist) de "ratten" onder ons zullen nimmer vergeten dat de rivaal van vandaag de redacteur, recensent, bloemlezer of festivalorganisator van morgen kan zijn.

5.3.3 - Negeer de 'vijf minuten per gesprek' -regel uit de eerder gevolgde netwerk-training: in de poëzie gaat diepgang voor snelheid en één echte connectie is meer waard dan tien uitgeworpen lijntjes.

5.4 Een netwerk is geen vangnet:

Een netwerk is een Chinese telefoon die jouw goede naam naar in alle windrichtingen uitdraagt. Geen netwerk kan je echter behoeden voor de vrije val die volgt wanneer jij je eigen naam te grabbel gooit.

5.4.1 Opdracht (facultatief):

5.4.1.1 - Een bekende valkuil is de borrel: zorg dat je deze eerst even afdekt.

5.4.1.2 - Een dress code is minder van toepassing op onze beroepsgroep, maar toch is het raadzaam om dit dossier kleding even door te lezen; het kan een hoop stress en gene schelen!

5.5 Specifiek 'niet doen!' voor dichters:

5.5.1.1 - Roddel nooit! Dit betekent geenszins dat je een kritiekloze houding aan moet nemen. Zeg alleen nooit dingen achter iemands rug, die je niet ook in zijn of haar gezicht zou zeggen.

5.5.1.2 - Wees prettig publiek! Niets oogt arroganter dan de ostentatieve desinteresse van een dichter, die de voordracht van een collega kennelijk minder aandacht waard acht dan zijn of haar eigen optreden.

5.5.1.3 - Pretendeer nimmer iemand te kennen of iets gelezen te hebben wanneer dit niet het geval is.

5.5.1.4 - Maskeer onwetendheid niet met arrogantie; dat jij iets niet kent of beheerst betekent niet dat het daarom onzin zou zijn.

5.5.1.5 - Vermijd kliekvorming! Deel je collega's - en jezelf! - nooit op in al dan niet conflicterende clubs en stromingen.

5.6 Specifiek 'doen!' voor dichters:

Je visitekaartje ontleent zijn waarde niet aan het kaartje, maar aan de visite; de ervaring die men in het netwerk met je heeft. Alle netwerken is voor niets geweest indien je deze gouden regels negeert, die van toepassing zijn op zowel je zakelijke als je privécontacten - en natuurlijk de hele schemerzone daartussenin waarin het dichterschap zich gewoonlijk afspeelt:

5.6.1.1 - wees punctueel en respecteer deadlines (laat anderen niet op je wachten);
5.6.1.2 - wees redelijk bereikbaar en aanspreekbaar (laat anderen niet achter je aan hoeven zitten);
5.6.1.3 - maak duidelijke afspraken en houd je er ook aan (laat anderen niet in het ongewisse);
5.6.1.4 - besteed evenveel aandacht en zorg aan low budget opdrachten als aan prestigieuze klussen (of weiger ze beleefd);
5.6.1.5 - laat anderen in hun waarde.

Nota bene: ieder van ons heeft wel eens gezondigd tegen bovenstaande adviezen. Draag daarom je collega's hun faux pas niet al te lang na, blaas incidenten niet op tot pathologische tekortkomingen, 'waarschuw' derden niet te gauw voor de zichtbare en onzichtbare gebreken van mededichters en doe er, in geval van evidente onverbeterlijkheid, het zwijgen toe.

Nu je de basis onder de knie hebt, kun je gaan netwerken, zelfs al ben je nog niet gedebuteerd. Je moet sowieso al lang wachten op antwoorden van redacties en uitgeverijen, dus breng de lessen tijdens het wachten in praktijk!:

5.7.1.1 - Bezit je een auto en bezoek je een poëzie-evenement? Bied collega('s) een lift aan!

5.7.1.2 - Treedt een dichter(es) uit een afgelegen streek op in jouw gemeente? Bied hem of haar een slaapplaats aan (honi soit qui mal y pense)!

5.7.1.3 - Geef als het even kan gehoor aan uitnodigingen voor presentaties van collega's; je komst wordt op prijs gesteld!

5.7.1.4 - Bezoek regelmatig evenementen waar je zelf niet optreedt: zo leer je sneller het poëtisch landschap en de daarin rondwandelende collega's kennen, je belangstelling wordt gewaardeerd (als je er niet voor jezelf moet zijn is het des te leuker dat je er bent) en een goede toeschouwer wordt wellicht ook betere performer.

5.7.1.5 - Word zo snel mogelijk lid van een vakvereniging en bezoek de evenementen die deze vereniging organiseert; zoek bij die gelegenheden vooral ook contact met wie je niet kent in plaats van reeds bekende mensen;

5.7.1.6 - Bundel je krachten met collega's in een organisatie ter bevordering van de poëzie op welke manier dan ook;

5.7.1.7 - Stuur collega's die op een internetforum zinnige opmerkingen maken en hun bijdrage in gekrakeel ten onder zien gaan, een kort mailtje om je persoonlijke instemming te betuigen; vaak komen daar prettige briefwisselingen uit voort;

5.7.1.8 - Beperk je netwerk niet tot dichters; er kan veel moois groeien uit de kruisbestuiving met andere disciplines (beeldende kunst, onderwijs, politiek...)!

5.8 Tot slot:

Bovenstaande lijsten zijn niet volledig en kunnen door iedere creatieveling op eigen wijze verder in- en aangevuld worden.