Abe Bijma
      hét interview

      laatste update 22 september 2005
      oorspronkelijk gepubliceerd: augustus 2001


     Previous Home Next

DICHTER BIJ

Epibreren - Het opzienbarendste poëziefestival van dit jaar is ongetwijfeld het festival 'Dichter Bij', dat op 18 en 19 augustus 2001 in het Friese Gearslach georganiseerd wordt. In de tuin van imker Abe Bijma nemen twintig dichters in twintig bijenkorven plaats en dragen vanuit de korven hun gedichten voor. Saillant detail is dat naast de dichters ook twintig bijenzwermen in de korven plaats nemen.

Liesbeth van Dalsum
foto: courtesy Curly Hair Styles Magazine
Abe Bijma
© Jacob Griephonger, 2001

Liesbeth van Dalsum: 'Meneer Bijma, hoe kwam u nu op dit idee?'
Abe Bijma: 'Ik ben poëzie- én bijenliefhebber. Da's één. Daarnaast stoorde ik me al jaren aan al die fantasieloze benamingen voor dichtfestivals: Dichter bij de dijk, dichter bij de molen, dichter in het park, dichter aan huis, etcetera. Dus dacht ik: laa'k het maar eens heel anders doen.'
Van Dalsum: 'Is dat niet gevaarlijk, dichters en bijen met elkaar opsluiten?'
Bijma:
'Ze worden hoogstens geprikt.'
Van Dalsum:
'Ja, maar door een hele zwerm tegelijk!'
Bijma:
'Ach kom, dat zal zo'n vaart niet lopen.'
Van Dalsum:
'Welke dichters heeft u eigenlijk bereid gevonden in de korven plaats te nemen?'
Bijma:
'Ik heb voor 50% dichters geprogrammeerd die tevens recensent zijn, zodat het evenement ongetwijfeld in hun bladen besproken zal worden: Arie van den Berg, Joris van Casteren, Tom van Deel, Maarten Doorman, Remco Ekkers, Piet Gerbrandy, Rob Schouten, Peter Swanborn, Nick J. Swarth en Hans Warren. De andere dichters zijn zondagsdichters uit de directe omgeving, zodat ik ook nog publiek trek.'

(Rottend Staal Online, 8-8-2001)

Over het festival werd aldus verslag gedaan:

HOE NAAR DICHTER BIJ?

Gearslach/Epibreren - Gezien de verwachte toestroom van 9000 bezoekers aan het festival Dichter Bij, heeft de organisatie 18 bussen ingehuurd, die vanaf station Leeuwarden de poëzieminnaars naar Moddergat brengen, alwaar het al wadlopende verder gaat naar Gearslach.

Chantalle Rozenvoet, een van de relatief onbekende dichters die aan het festival deelnemen, heeft naar aanleiding van het festival al een uitnodiging binnen gekregen een gedicht te publiceren in het tijdschrift Propria Cures - een uitnodiging die ze vanwege het kleuterkarakter van dat blad natuurlijk heeft afgeslagen.

Het festival zal exclusief gecoverd worden door de Rottend Staal Online - helaas voor Boekblad, dat een reportageteam voor zijn rubriek 'Boekblad Was Erbij' naar Dichter Bij wilde laten afreizen.

(Rottend Staal Online, 17-8-2001)


DICHTER BIJ VERLOOPT VOORSPOEDIG

Dankzij de vriendelijk aard van waddenbijen verliep het festival gisteren naar wens: slechts vijf dichters raakten in paniek en werden daardoor enigszins gestoken.

Gearslach - Circa 9000 bezoekers woonden zaterdagmiddag en -avond het poëziefestival Dichter Bij mee. Met speciale bussen werden ze vanuit Leeuwarden naar Moddergat gereden, waar de wadloopgidsfamilie Soepboer hen begeleidde naar Gearslach.

Onder het genot van thee en droge kaakjes, gezeten aan tafeltjes onder vruchtbomen in de rustieke tuin van Abe Bijma, zagen ze hoe leerlingen van sportschool Bounce uit Dokkum twintig transpirerende en angstig kijkende dichters naar de bijenkorven leidden. Bij het inbrengen van de dichters begon Joost Geerts zijn gedicht 'Help, ik wil niet!' met een uitstekende mimiek voor te dragen, wat hem veel applaus opleverde. Kennelijk had hij dit gedicht eerder met de Bounce-leerlingen geoefend, want na een soortement ballet met de 'Bouncers' werd hij in zijn korf gepropt.

Hoogst spectaculair werd het toen Peter Swanborn vanuit een heftig heen en weer schommelende korf zijn performance-poëem 'Laat me eruit' orakelde. De talig- en gelaagdheid van zijn majestueuze oeuvre kwamen bij zijn voordracht optimaal tot hun recht, wat ook bleek uit het perfect getimede gezoem waarmee hij zich liet begeleiden door een zwerm Texelbijen.

Chantalle Rozenvoet, dé ontdekking van het festival, bracht, na ongeveer vier uur in haar korf gezeten te hebben, een zeer geslaagd vers dat vermoedelijk de titel 'Ben dichter bij bij' droeg. Het was zo onbegrijpelijk en onverstaanbaar dat het hele publiek ogenblikkelijk begreep dat het daarom goed moest zijn en een staande ovatie weggaf.

Toen om tien uur de dichters uit de korven verwijderd werden, bleken er vijf (Arie van den Berg, Yfke Dalhemd, Medea, Peter Swanborn en Nick J. Swarth) zich dusdanig in hun korven misdragen te hebben, dat ze daardoor enige steken hadden opgelopen. Ze zijn per helicopter naar het Academisch Ziekenhuis te Groningen afgevoerd.

Na afloop van deze eerste festivaldag vertrokken de meeste bezoekers per pontonbrug naar Epibreren, waar in de grote zaal zaal van Hotel Hel gefuifd werd tot in de kleine uurtjes. (Rottend Staal Online, 19-8-2001)


DICHTER BIJ KENT DRAMATISCH EINDE

'Het was een uitstekend festival, met prikkelende voordrachten', volgens Algemeen Dagblad-recensent b.d. Ruben van Gogh. 'Niet eerder was ik als dichter zo dicht bij de bij hermetisch opgesloten als vruchtwaterkind' sprak een opgetogen Chantalle Rozenvoet.

Gearslach - Publiek en deelnemers waren het er roerend over eens: het Dichter Bij Festival was meer dan geslaagd. Daarom is het zo jammer dat het na afloop radicaal uit de hand liep, door onverantwoord gedrag van enkele raddraaiers, taxichauffeurs en oververhitte agenten.

Hoewel het de hele dag stralend weer was begon het rond half elf van Wadden- tot Barentsszee te stormen. Golven bereikten hoogten van acht meter. Schepen vergingen, meeuwen stortten neer en zeehonden sloegen tegen de dijken te pletter. Desalniettemin volgde de stoet van negenduizend bezoekers in vol vertrouwen de wadloopgidsen door het zuigende slijk, wind en golven trotserend.

Na een barre tocht bereikte men Moddergat, waar de ellende pas echt begon. De achttien bussen, die gereed stonden voor het verdere transport naar Leeuwarden, werden door taxi's ingesloten. Het politiekorps van het nabijgelegen Paesens hanteerde daarop de lange lat om mensen de bussen in te jagen. De massa kwam in beweging, werd in de taxi's geperst en in de taxi's afgeperst tot het betalen van buitensporig hoge transporttarieven. Getergde festivalgangers begonnen daarop de weg te Moddergat open te breken en bekogelden zowel de politie als de taxi's met stukken asfalt. De politie reageerde met enkele traansgassalvo's. De taxichauffeurs kozen voor een massale vlucht buitendijks, waarbij een groot aantal taxi's zonk en voor eeuwig verdween.

Eerst toen keerde langzaam de kalmte terug. De bussen konden door de opgebroken weg niet meer vertrekken, dus ging de stoet in het duister op de tast naar Leeuwarden. En raakte vermoedelijk de weg kwijt, want te Leeuwarden arriveerde de stoet nimmer. Wel rapporteerden boeren hedenochtend grote stapels kadavers op hun landerijen. (Rottend Staal Online, 20-8-2001)


COMMISSIE ONDERZOEKT CHAOS DICHTER BIJ

Gearslacht (ANP) - Oud-Kamerlid Tara Varma Singh (Groen Links) wordt voorzitter van een commissie die het onderzoek gaat begeleiden naar de chaos rond het poëziefestival Dichter Bij op 19 augustus. Dat heeft de gemeente Gearslach donderdag bekendgemaakt.

Wie het onderzoek gaat uitvoeren is nog niet bekend. Gearslach heeft aan vier deskundige bureaus een offerte gevraagd. De gemeente maakt eind deze maand in overleg met de commissie-Varma Singh een keuze. Dichter Bij, in het recreatiegebied De Waddenzee, liep na afloop helemaal uit de hand, omdat er voor duizenden bezoekers geen vervoer was. Talloze kleumende feestgangers moesten daardoor in de regen op de tast de weg naar Leeuwarden vinden. Circa achtduizend van hen zijn nog steeds vermist en het Friese platteland wordt geteisterd door verwilderde figuren.

De organisatie van Dichter Bij en betrokken instanties hebben hun medewerking aan het onderzoek toegezegd. De gemeente Gearslach wil dat het onderzoek uiterlijk eind oktober dit jaar klaar is. Een van de vragen die in het onderzoek aan de orde komen is of de Waddenzee wel geschikt is voor grootschalige evenementen. (Rottend Staal Online, 24-8-2001)


Deze pagina is onderdeel van het dagblad voor poëzie Rottend Staal Online


© Liesbeth van Dalsum/Rottend Staal Online 2005. Auteursrecht berust bij de auteurs op basis van de Auteurswet 1912. Er mag niets uit deze website worden overgenomen, opgeslagen op media ter verspreiding onder derden, gepubliceerd of anderszins verveelvuldigd zonder uitdrukkelijke, voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteurs.