Rooksignalen

Wie de komende twee weken café La Comedy binnenloopt, wordt middels lichtbeelden geconfronteerd met het poëtisch oeuvre van drie obscure Amsterdamse dichters. Het is weer eens wat anders, dronken worden temidden van teksten als: 'schaterend zonlicht; met zekere sprongen / van steen naar steen over de beek, naar / de overkant, zo helder en verlaten.' Het initiatief heet de Drum expo poetry tour en het feit dat de clientèle van La Comedy gegarandeerd nog nooit een gedicht van dichtbij heeft gezien, maakt het er alleen maar leuker op. De tour voorziet in de landelijke exposure van drie beginnende dichters via projectie op gebouwen en in cafés. Daarnaast zijn er drie fraaie, poëtisch bedrukte pakjes shag in de handel. Wie ze er alledrie doorheen heeft gehesen kan bovendien een bestelling plaatsen voor een longsleeve poëzie T-shirt dat de bemanning van de U.S.S. Enterprise prima zou staan. Afhankelijk van je keuze loop je dan rond met de sombere mededeling 'Rattenvallen in donkere sloten, geknotte wilgen', een weifelend 'In paradiso, dacht ik, maar nee' of het wervende 'Jij daar verdwaal eens naar mij' op je buik.

De Drum Expo poetry tour lijkt een geweldige actie. Links en rechts bezwijken de tabaksgiganten onder schadeclaims van ontevreden rokers en Drum helpt drie jonge, talentvolle woordkunstenaars vooruit met een publiciteitsstunt waar de doorsnee dichter alleen maar van kan dromen. Dat is geen sluipreclame, dat is altruïsme, dat is poëzie in een pakje shag. Bovendien is het een stuk goedkoper dan weer zo'n enorm muziekevenement uit de grond stampen. En een dichter kan beter bij een tabaksfabrikant de hoer uithangen dan het assortiment van Zwitsal aanprijzen. Begrijp me niet verkeerd: ik ben er helemaal voor dat dichters zich eindelijk eens zakelijk en commercieel durven op te stellen. De Drum Expo poetry tour laat zien dat poëzie niet meer exclusief het terrein is van kwezelende, tuberculeuze dagdromers op tochtige zolderkamers, maar een volwassen kunstvorm die meegaat met zijn tijd. De dichters Chrétien Breukers (1965), Willem de Geus (1960) en Gilles Boeuf (1970) zijn literaire kosmonauten op de nieuwe planeet die sponsoring heet. It's a small step for a poet, but a giant leap for poetry. Ze hebben als eersten de moed om aan zo'n grootse promotie-actie mee te doen. Ze hebben er dan ook een hoop bij te winnen, want ze bungelen op dit moment ergens in de subtop van de Nederlandse poëzie.

Helaas is er een ijzeren mediawet die zegt: als je geloofwaardig bekend wilt worden moet je je niet afvragen hoe je de schijnwerpers naar je toe krijgt, maar waar het licht vandaan komt. Breukers, De Geus en Boeuf verbinden hun naam aan een merk, dat hen vervolgens - o zo aardig van Drum - in het hele land promoot. Daarmee verklaren deze dichters impliciet dat ze het, publicitair gezien, op eigen kracht niet redden. En dat is op den duur nog dodelijker dan twee pakjes per dag. Als Jules Deelder een spotje doet voor Pearle of Lechner, twijfel je er geen moment aan dat hij dat alleen maar doet voor het geld. Hij verkoopt er geen boek meer of minder door. Híj heeft de reclame niet nodig, de merken die hij promoot wel. Bij de Drum Expo-dichters ligt het andersom. Zij helpen Drum niet, Drum helpt hen. En dat is precies waarom ik zelf zou hebben geweigerd als er een vlotte salesmanager bij mij aan de lijn zou hebben gehangen of ik geen zin had ik een stukje zelfpromotie over de longen van een ander. In het beste geval zullen de Drum Expo-dichters terugzakken in de anonimiteit wanneer deze grootse campagne voorbij is. Het kan ook gebeuren dat ze door dit reclame-offensief doorbreken. Alleen niet als dichters, maar als rooksignalen.

© Ingmar Heytze, 2000

terug naar boven

---